بررسی تاثیر برخی عوامل موثر بر سطح نگهداشت وجه نقد در شرکتها

وجه نقد با توجه به ویژگی هایی که دارد همواره مورد توجه سهامداران، سرمایه گذاران، مدیران، حسابداران، حسابرسان و حتی محققان بوده است. سیاست های انتخاب میزان نگهداشت وجه نقد در شرکت می تواند شرکت را در مسیر صعودی قرار دهد و یا اینکه حتی به ورطه ورشکستکی بکشاند. در کشورهای توسعه یافته که به سهامداران و نیازهای آنها اهمیت و توجه ویژه ای شده است و قوانین متعددی برای دفاع از حقوق و خواسته های سهامداران و سرمایه گذاران خرد و کلان تصویب و اجرا می شود، سطح نگهداشت وجه نقد در اختیار مدیریت، کمتر از میانگین سطح نگهداشت وجه نقد در کشورهای در حال توسعه می باشد. که نشان از مشکلات پیش آمده ناشی از نگهداشت اضافی وجه نقد در اختیار مدیریت واحد تجاری بوده است. از طرف دیگر نگهداری کمتر از سطح بهینه وجه نقد نیز خود باعث مشکلات دیگری می شود اعم از، از دست رفتن فرصت های سرمایه گذاری، هزینه های اضافی برای تامین وجه نقد برای رفع نیازهای شرکت، و کاهش اعتبار شرکت از دید سرمایه گذاران بالقوه و سهامداران موجود . در پژوهش های گذشته موارد بسیاری برای سنجش سطح بهینه و عواملی که بر میزان وجه نقد شرکت تاثیر دارد مورد بررسی قرار گرفته است در این تحقیق نیز عوامل متعددی نظیر کسری ذخیره مالیات، درصد تغییرات هیات مدیره، تمرکز مالکیت سهامداران، وجوه نقد آزاد شرکت و سود عملیاتی هر سهم برای 130شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای بازه زمانی پنج سال مورد سنجش قرار گرفته است ، که برای تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیات از روش رگرسیون تک متغیره و چند متغیره استفاده شده است، آزمون های انجام شده نشان داد که فقط دو عامل کسری ذخیره مالیات و وجوه نقد آزاد دارای ارتباط با سطح نگهداشت وجه نقد بودند و سایر عوامل هیچ ارتباطی با سطح نگهداشت وجه نقد نداشت. می توان نتیجه گرفت که در ایران و در شرکت های پذیرفته شده دربورس تهران، مالکان و سهامداران به دلیل اینکه حمایت ضعیفی از سهامداران می شود قدرت کافی برای اعمال کنترل ها و نظارت های کافی بر روی برنامه ها و سیاست های نگهداشت وجه نقد ندارند (چرا که طبق فرضیات آزمون شده ، تمرکز مالکیت هیج ارتباطی با سطح نگه داشت وجه نقد نداشت) هم چنین سود عملیاتی هر سهم که به عنوان یک معیار برای سنجش عملکرد شرکت می باشد هیچ ارتباطی با سطح وجه نقد نگهداری شده ندارد این امر نشان می دهد در شرکت های پذیرفته شده در بورس وجوه نقد بیشتر جنبه مصرف بر طبق میل و نظر هیات مدیره دارد و صرف پروژه هایی می شود که دارای ارزش افزوده کمتر و برابر با صفر می باشند. با توجه به اینکه ارتباط قوی و معنادار مثبتی بین وجوه نقد آزاد و سطح نگهداشت وجه نقد حاصل شد و از سوی دیگر اهرم مالی شرکت نیز در این ارتباطات هیچ تاثیری را نداشتند لذا از کنار هم گذاشتن این موارد می توان چنین نتیجه گیری کرد که وجوه نگهداری شده توسط شرکت ها عمدتا از محل وجوه نقد آزاد شرکت ها می باشد و نه از محل بدهی و وام های دریافتی. چرا که افزایش و کاهش اهرم مالی هیچ تاثیری بر روی سطح نگهداشت وجه نقد نداشته است.